5 PAULO
HIRU ETSAIEN IPUIA
1.Sarrera:
Erenegun Lizarra hirian hiru anaia -arreba bizi ziren. Haien arteko arremana ez zen batere ona. Bakoitzak izaera ezberdin bat zuen. Baina ez zen bakarrik izeran, gaizki eramaten ziren elkarren artean, baina, fisikoki ere oso ezberdinak zire. Haien izenak Pepito,Engrenezio eta Fantzisko ziren. Fisikoki , Pepito altua,argala,bizkorra eta galanta zen. Engrenezio aldiz, altuera normalekoa, ez zen ez argala ezta gizena ere eta ezta bizkorra ezta motza ere. Frantzisko, baxua, gizena, motza eta itsusia zen. Lanbide aldetik; Peptio enpresa baten burua zen. Engreneziok okindegi batean lan egiten zuen eta Frantzizko kale garbitzailea zen. Haien arteko harremanak denborarekin txarrera egin zuen. Euskal Herrira krisi handia iritsi zen.Hiruren soldatak ikaragarrizko jeitxiera izan zuen,batez ere, Frantzizkorena. Egoera benetan latza zen eta Frantzizkok dirua behar zuen.
2.Mamia:
Frantzizkoko orduak eta orduak zer egingo pentsatzen, askenean ideia tentel bat bururatu zitzaion. Dakigun bezala, Fratzizkon kale garbitzaile alferrra zen, ortaz diru gutxiko pertsona, hau da, pertsona txiroa zen .Frantzizkori bururatutako ideia tentela, Pepitori diru eskatzea izan zen. Frantzizkok bi aldiz pentsatu gabe, Pepitpren etxera joan eta txirriña jo zuen:
Rinnn!!Rinnn!!
-Bada iñor etxean?-esan zuen Frantzizkok irribarre batekin.
-Nor da?-galdetu zuen Pepitok.
-Txoriburuuu!! Frantzizko nauk eta hiregana etorri naiz dirua eskatzera!!
-Zer?-galdetu zuen.
-Hiregana etorri naukela dirua lapurtzera!-esan zion.
Pepito arriturik eta haserre Frantzizkorengana joan zen eta elkarjoka hazi ziren.Frantzizko handiagoa eta indartsuagoa denez,borroka irabazi egin zuen. Hortaz, Pepitoren etxera sartu zen eta diru guztia lapurtu zion. Frantzizko oso pozik, aberatsa zela esanez, autobus bat hartu eta Ingalaterrara abiatu zen. Pepito, hortaz jabetzean, oso haserre, Engrenezioren etxera joan eta Frantzizkok berari egindako gauza bera egin zion. Pepito pozez txoratzen,dirua berrezkuratu duelako, trena hartu eta Italiara alde egin zuen.
3.Amaiera:
Egunen batean, Lizarran emakume txiro bat, ikusi...altuera normalekoa, ez oso argala ezta gizena ere eta ezta bizkorra ezta motza ere...ikusi ezkero…Hori da Engrenezia!!
4 IKER
IKER
Bazen behin, hiru pertsona, Lizarran bizi zirenak. Pepito, Francisko eta Engrenecia ziren. Pepitok oso pertsona majua, altua, guapoa, atzegina,... zen. Francisco aldiz, bajua, potoloa, tontua, itsusia eta desatsgina zen. Engrenecia bien mezkla bat zen ez tontuna es azkarra, ez majua ez desatsegina... Hirurak lanik gabe zeudeten eta etxe berean bizi ziren, gainera aien artean oso gaizki eramaten ziren. Egun batean Pepitori bururatu zitzaion Franciskori adreilu bat burura botatzea orduab agian askarragoa bihurtzen zen. Pepitok bapatean ladreilua bururera bota zion, baina bera uzte zuena ez zen gertatu baina bai beste gauza bat: Franciskok kabreu hederra eraman zuen eta orduan berak desaogatzeko puñetazoak ematen asi zen Engreneciaren kontra. Momentu orretan hirurak golpeka hasi zen. Pelea ori 3-garren egunean zihoazela telebistan atera zen orduan Rambok ikuzi egin zuen eta bere metraieta bat hartu eta beren etxera bereala joan egin zen. Hara heldu egin zenean, etxera sartu eta denei hil egin zituen, geroago konturatu egin zen kartselara joango egingo zel eta bere buruaz mene egin zuen.
Bazen behin, hiru pertsona, Lizarran bizi zirenak. Pepito, Francisko eta Engrenecia ziren. Pepitok oso pertsona majua, altua, guapoa, atzegina,... zen. Francisco aldiz, bajua, potoloa, tontua, itsusia eta desatsgina zen. Engrenecia bien mezkla bat zen ez tontuna es azkarra, ez majua ez desatsegina... Hirurak lanik gabe zeudeten eta etxe berean bizi ziren, gainera aien artean oso gaizki eramaten ziren. Egun batean Pepitori bururatu zitzaion Franciskori adreilu bat burura botatzea orduab agian askarragoa bihurtzen zen. Pepitok bapatean ladreilua bururera bota zion, baina bera uzte zuena ez zen gertatu baina bai beste gauza bat: Franciskok kabreu hederra eraman zuen eta orduan berak desaogatzeko puñetazoak ematen asi zen Engreneciaren kontra. Momentu orretan hirurak golpeka hasi zen. Pelea ori 3-garren egunean zihoazela telebistan atera zen orduan Rambok ikuzi egin zuen eta bere metraieta bat hartu eta beren etxera bereala joan egin zen. Hara heldu egin zenean, etxera sartu eta denei hil egin zituen, geroago konturatu egin zen kartselara joango egingo zel eta bere buruaz mene egin zuen.
1 ENEKO
IPUINA ENEKO
Bazen behin 1983 neguan,hiru pertsona Hollywood hirian pertsona oso-oso indartsuak bizi ziren bizi ziren.Pepito Frantzisko eta Engrenezia.Engrenezia oso altua argala eta tuntuna zen,Pepito normala zen ez altua ez baxua,ez lodia ez argala eta ez itsusia ez polita eta Frantzisko oso trebe zen baina oso mantso zebilen denetarako eta itxuraz Engreneziaren antzekoa.Hirurak oso musika zale petoa-petoak ziren eta gehien gustuko zuten generoa metal-a zen.
Hirurak diru asko zutenez (loteria tokatu zitzaietelako)Hirurak baldar-baldarrak bihurtu ziren eta oso harroputzak ere eta jendearekin sartzea eta haien bizitza suntsitzea zoratzen zien.Denetik egiten zuten:palizak eman,etxeak erre…
Azkenaldian,anai hauek oso haserretuta zeuden.Eta Engreneziak , zaharrenak esan zuen:
-Aizue!ideia bat daukat!Kontzertuetan jendeari burua mozten badiegu eta horrekin sukaldea dornatzen badugu??-Eta tarteko anaiak,Pepitok esan zuen:-Nik ados nago baina batek kanpoan itxaron beharko du guk atera bezain laster alde egiteko.-Hirurak konforme jarri ziren eta Engreneziak eta Pepitok kontzertuan barna sartuko ziren eta Frantziskok autoarekin kanpoan itxoingo zuen.Planteatutako kontzertua taldea Metallica izan zen mundu osoan ezaguna zen eta oso talde ona zenez jende asko joan zen hiru anaiak hobeto lan egiteko.Baina ez ziren konturatu Rocky Balboa handik hurbil zegoela eta harrigarria zirudien baina Rocky-k bazekien hiru anaien plana antzeman zuen eta hiru anaiak hil nahi zituen bera ere oso Metallica zale petoa zelako.
Hiru anaiak autoan zeudela armak hartzen bat-batean Rocky atera zen eta inork konturatu gabe Rocky-k anaiak kotxera eraman zuen,hiru anaiak koman.Autoa hartu eta pala batekin uretara bota zien eta inork ez daki gehiago zer pasatu zen hiru anaiekin.
Bazen behin 1983 neguan,hiru pertsona Hollywood hirian pertsona oso-oso indartsuak bizi ziren bizi ziren.Pepito Frantzisko eta Engrenezia.Engrenezia oso altua argala eta tuntuna zen,Pepito normala zen ez altua ez baxua,ez lodia ez argala eta ez itsusia ez polita eta Frantzisko oso trebe zen baina oso mantso zebilen denetarako eta itxuraz Engreneziaren antzekoa.Hirurak oso musika zale petoa-petoak ziren eta gehien gustuko zuten generoa metal-a zen.
Hirurak diru asko zutenez (loteria tokatu zitzaietelako)Hirurak baldar-baldarrak bihurtu ziren eta oso harroputzak ere eta jendearekin sartzea eta haien bizitza suntsitzea zoratzen zien.Denetik egiten zuten:palizak eman,etxeak erre…
Azkenaldian,anai hauek oso haserretuta zeuden.Eta Engreneziak , zaharrenak esan zuen:
-Aizue!ideia bat daukat!Kontzertuetan jendeari burua mozten badiegu eta horrekin sukaldea dornatzen badugu??-Eta tarteko anaiak,Pepitok esan zuen:-Nik ados nago baina batek kanpoan itxaron beharko du guk atera bezain laster alde egiteko.-Hirurak konforme jarri ziren eta Engreneziak eta Pepitok kontzertuan barna sartuko ziren eta Frantziskok autoarekin kanpoan itxoingo zuen.Planteatutako kontzertua taldea Metallica izan zen mundu osoan ezaguna zen eta oso talde ona zenez jende asko joan zen hiru anaiak hobeto lan egiteko.Baina ez ziren konturatu Rocky Balboa handik hurbil zegoela eta harrigarria zirudien baina Rocky-k bazekien hiru anaien plana antzeman zuen eta hiru anaiak hil nahi zituen bera ere oso Metallica zale petoa zelako.
Hiru anaiak autoan zeudela armak hartzen bat-batean Rocky atera zen eta inork konturatu gabe Rocky-k anaiak kotxera eraman zuen,hiru anaiak koman.Autoa hartu eta pala batekin uretara bota zien eta inork ez daki gehiago zer pasatu zen hiru anaiekin.
ZENBAIT MIKROIPUIN
Agurea eta Herioa
Behin batez, egurretara joanda, karga bizkar gainean hartuta, bide luzea egokitu zitzaion egurkari zahar bati. Hala, bidean ezinean zihoala, akiturik, fardela lurrera bota eta hasi zen Herioari deika. Agertu zitzaion hura, eta galdegin:
-Zertarako ari zinen deika?
Agureak, berriz, izuak dardarka:
-Lagun diezadazun, fardela bizkarrera jasotzen.
** Esopo
Galdera
Nik banuen galdera bat eta galderak zera galdetu zidan:
-Zer duzu buruan niri galdetzeko?-harritua gelditu nintzen hori entzutean
-Galderek ez dugu galderik erantzuten – erantsi zuen galderak- erantzuna nahi baldin baduzu ez egin galderak eta ekin ekintzari. Ekintza honen ondoren harritua gelditu nintzen galderek zer egin dezaketen jakin nuenean. Hausnarketa baten ondoren konturatu nintzen banekiela nire galderaren erantzuna eta geroztik erantzunak nahi ditudan bakoitzean galderei galdetzen diet erantzuna.
**2009,IV Irabazleak
Abisua
Kanariar irletan brontzezko estatua erraldoi bat ageri zen: zaldun batek, bere ezpataz, Mendebalera seinalatzen zuen. Oinarrian honakoa zen idatzia: "Itzul zaitezte. Nire bizkar aldera ez dago ezer".
** R. F. Burton
Chuang tzu-ren ametsa
Chuang Tzuk amets egin zuen tximeleta bat zela, eta esnatzean ez zekien tximeleta bat zela amets egindako gizon bat ote zen, edo orain gizon bat zela amets egiten zuen tximeleta bat.
** Herbert Allen Giles
Nortasuna
I. Jo ezazu Zu ez zarela existitzen, eta bila ezazu ordezko Norbait.
II. Begira iezaiozu arretaz zure ezker eskuari, eta esan nor den haren jabea.
** Jean Tardieu
Lotsa zer den
Hain kezkatzen zen eragozpenik ez sortzeko, leihoa itxi baitzuen berriz bere atzetik, jo eta jauzi egin ondoren, seigarren pisutik behera.
** Jacques Sternberg
Izuzko Ipuina
Maite izan nuen emakumea fantasma bihurtu da. Ni naiz agerkundeen lekua.
** Juan José Arreola
III. klausula
Paradisuarekin amets egiten duen bat naiz, baina saihets-hezur guztiak beren horretan ditudala esnatzen naiz beti.
** Juan José Arreola
Gregeria bat
Erretzeari utzi zion, baina berriro hasi zen: atzetik zituen hautsontzi gosetiak.
** Ramón Gómez de la Serna
Norbaitek, atzeko aldetik, begiak estali zizkion, baina ez zuen sekula jakin nor izan zen, eskua oso hotz zeukala besterik ez.
** Ángel Pérez Pascual
Hegoak
Medikuntzan niharduen garai hartan, Huamahuaca-n. Arratsalde batez, ume zauritu bat ekarri zidaten: muino bateko amildegitik eroria zen. Ikuskatzeko, pontxoa erantzi nionean, bi hego sumatu nituen. Aztertu, eta osasuntsu zeudela ohartu nintzen. Umeak hitz egin ahal izan zuen bezain laster, galdetu nion:
-Zer dela eta ez zenuen hegan egin erortzean, semetxo?
-Hegan egin? -esan zidan-. Hegan egin, jendeak nitaz barre egiteko?
** Enrique Anderson Imbert
Dinosaurua
Esnatu zenean, dinosauruak hantxe jarraitzen zuen.
** Augusto Monterroso
Emankortasuna
Gaur, Balzac bat sentitzen naiz; lerro hau bukatzekotan nago.
** Augusto Monterroso
Ardi Beltzarena
Urrutiko lurralde batean bazen aspaldi Ardi beltz bat.
Fusilatu egin zuten.
Mende bat igarota, artaldeak, damuturik, zaldigaineko estatua bat jaso zion, eta parkean dotore ezarri.
Horrela, aurrerantzean, ardi beltzen bat agertu bakoitzean, berehala fusilatzen zuten, etorkizuneko belaunaldietako ardi arruntek ere eskulturan aritzeko aukera izan zezaten.
** Augusto Monterroso
Gaua
Ezinezkoa zait lorik egitea. Emakume bat daukat trabaturik betazalen artean. Ahal izanez gero, alde egiteko esango nioke; baina ezin: emakume bat daukat eztarrian trabaturik.
** Eduardo Galeano
Ez zen arrunta, ez, haien maitasuna
Lizunkeriatan ibiltzeagatik atxilotu zituzten. Eta azalpenak ematen hasi zirenean, ez zien inortxok ere sinetsi. Egia esanda, haien maitasuna ez zen batere arrunta. Bata klaustrofobiak jota zegoen; bestea, berriz, agorafobiak. Horixe zuten arrazoi bakarra larrutan atarietan egiteko.
** Mario Benedetti
Curriculum Vitae
Diktadore bat, sarritan, gora egindako iraultzaile bat da. Iraultzaile bat, sarritan, gora egin ez duen burges bat izaten da.
** Marco Denevi
Ordu batez zoriontsu izan nahi baduzu, edan ezazu baso bat ardo onetik. Egun batez izan nahi baduzu, egin ezazu behin larrutan. Hilabetez bada, barrenak garbitu libragailu batez. Urtebetez zoriontsu izan nahi baduzu, ezkon zaitez. Bizi guztian zoriontsu izan nahi baduzu, ez zaitez ezkondu.
** Julio Torri
Ez iezadazu hitz egin nire liburuaz, mesedez, tranbietan; ez ezazu nire liburuaz hitz egin gauza arrunt bat balitz bezala. Hitz egidazu, aukeran, eguraldi onaz; edo esaizkidazu, nahiago baduzu, emakumeei eta diruari buruzko arrunkeria eta hutsalkeriak; utz ezazu bakean nire liburua.
** Julio Torri
Negar egiteko argibideak
Arrazoiak albo batera utzita, eutsi diezaiogun negar egiteko modu egokiari, hots, eskandalu izatera helduko ez den, eta bere antz paralelo eta dorpearekin irribarreari irain egingo ez dion negar bati. Negar ohikoa edo arrunta honako honetan datza: aurpegiaren hertsidura orokorra, eta hots espasmodiko bat, malko eta mukiz lagundua; azkenok amaiera aldera, negarraldia hain zuzen ere indarrez zintz egiten dugun unean amaitzen baita.
Negar egiteko, bidera ezazu irudimena zeure buruarengana; hori ezinezkoa gertatzen bazaizu, kanpoko munduan sinesteko ohitura kutsatu zaizulako, pentsa ezazu txingurriz jositako ahate batean, edo Magallaneseko itsasarteko golkoetan, inor inoiz sartzen ez den horietan.
Negarra heldurik, estal ezazu lotsaz aurpegia esku biak erabiliz, ahurra barru aldera dutela. Haurrek jakaren mauka aurpegiaren kontra egingo dute negar eta, aukeran, gelako txoko batean. Negarraldiaren batezbesteko iraupena, hiru minutu.
** Julio Cortázar
Eskuko marrak
Mahaiaren gainean botatako joko-karta batetik, marra bat sortu, pinu-egurrezko ohola zeharkatu, eta hanka batetik jaisten da. Ondo begiratzea nahikoa da ohartzeko marrak parkezko zorutik jarraitzen duela, hormatik igo, Boucher-en margolan bat erreproduzitzen duen irudian sartu, diban batean etzanda dagoen emakumearen bizkarraldea marraztu eta, azkenik, ihes egiten du gelatik sabaian zehar, eta kaleraino jaisten da tximistorratzaren kablean behera. Hor zaila da marrari jarraitzea, trafikoa dela eta, baina arreta jarriz gero izkinan aparkaturik dagoen eta portura daraman autobuseko gurpiletik igotzen ikus daiteke. Han, ilerik horiena duen emakume bidaiariaren nylon-kristalezko galtzerditik jaisten da, aduanen etsaitasunezko lurraldean sartu, narras eta sigi-saga aurreratzen du moila nagusiraino, eta han (baina zaila da ikustea, arratoiek bakarrik segitzen diote untziraino) turbina zaratatsuko itsasuntzira igotzen da, lehen mailako kubertako xafletatik ibiltzen da, nekez zeharkatzen du eskotila nagusia eta, koñak edaten eta abiatzeko sirena-hotsa entzuten ari den gizon baten kabinan, fraketako josturatik igotzen da, artilezko txalekotik gero, ukondoraino jaitsi eta, azken ahalegin bat eginez, eskuin eskuko ahurrean babesten da, une horrexetan pistola baten kulatan ixten hasi den esku horretan.
** Julio Cortázar
Behin batez, egurretara joanda, karga bizkar gainean hartuta, bide luzea egokitu zitzaion egurkari zahar bati. Hala, bidean ezinean zihoala, akiturik, fardela lurrera bota eta hasi zen Herioari deika. Agertu zitzaion hura, eta galdegin:
-Zertarako ari zinen deika?
Agureak, berriz, izuak dardarka:
-Lagun diezadazun, fardela bizkarrera jasotzen.
** Esopo
Galdera
Nik banuen galdera bat eta galderak zera galdetu zidan:
-Zer duzu buruan niri galdetzeko?-harritua gelditu nintzen hori entzutean
-Galderek ez dugu galderik erantzuten – erantsi zuen galderak- erantzuna nahi baldin baduzu ez egin galderak eta ekin ekintzari. Ekintza honen ondoren harritua gelditu nintzen galderek zer egin dezaketen jakin nuenean. Hausnarketa baten ondoren konturatu nintzen banekiela nire galderaren erantzuna eta geroztik erantzunak nahi ditudan bakoitzean galderei galdetzen diet erantzuna.
**2009,IV Irabazleak
Abisua
Kanariar irletan brontzezko estatua erraldoi bat ageri zen: zaldun batek, bere ezpataz, Mendebalera seinalatzen zuen. Oinarrian honakoa zen idatzia: "Itzul zaitezte. Nire bizkar aldera ez dago ezer".
** R. F. Burton
Chuang tzu-ren ametsa
Chuang Tzuk amets egin zuen tximeleta bat zela, eta esnatzean ez zekien tximeleta bat zela amets egindako gizon bat ote zen, edo orain gizon bat zela amets egiten zuen tximeleta bat.
** Herbert Allen Giles
Nortasuna
I. Jo ezazu Zu ez zarela existitzen, eta bila ezazu ordezko Norbait.
II. Begira iezaiozu arretaz zure ezker eskuari, eta esan nor den haren jabea.
** Jean Tardieu
Lotsa zer den
Hain kezkatzen zen eragozpenik ez sortzeko, leihoa itxi baitzuen berriz bere atzetik, jo eta jauzi egin ondoren, seigarren pisutik behera.
** Jacques Sternberg
Izuzko Ipuina
Maite izan nuen emakumea fantasma bihurtu da. Ni naiz agerkundeen lekua.
** Juan José Arreola
III. klausula
Paradisuarekin amets egiten duen bat naiz, baina saihets-hezur guztiak beren horretan ditudala esnatzen naiz beti.
** Juan José Arreola
Gregeria bat
Erretzeari utzi zion, baina berriro hasi zen: atzetik zituen hautsontzi gosetiak.
** Ramón Gómez de la Serna
Norbaitek, atzeko aldetik, begiak estali zizkion, baina ez zuen sekula jakin nor izan zen, eskua oso hotz zeukala besterik ez.
** Ángel Pérez Pascual
Hegoak
Medikuntzan niharduen garai hartan, Huamahuaca-n. Arratsalde batez, ume zauritu bat ekarri zidaten: muino bateko amildegitik eroria zen. Ikuskatzeko, pontxoa erantzi nionean, bi hego sumatu nituen. Aztertu, eta osasuntsu zeudela ohartu nintzen. Umeak hitz egin ahal izan zuen bezain laster, galdetu nion:
-Zer dela eta ez zenuen hegan egin erortzean, semetxo?
-Hegan egin? -esan zidan-. Hegan egin, jendeak nitaz barre egiteko?
** Enrique Anderson Imbert
Dinosaurua
Esnatu zenean, dinosauruak hantxe jarraitzen zuen.
** Augusto Monterroso
Emankortasuna
Gaur, Balzac bat sentitzen naiz; lerro hau bukatzekotan nago.
** Augusto Monterroso
Ardi Beltzarena
Urrutiko lurralde batean bazen aspaldi Ardi beltz bat.
Fusilatu egin zuten.
Mende bat igarota, artaldeak, damuturik, zaldigaineko estatua bat jaso zion, eta parkean dotore ezarri.
Horrela, aurrerantzean, ardi beltzen bat agertu bakoitzean, berehala fusilatzen zuten, etorkizuneko belaunaldietako ardi arruntek ere eskulturan aritzeko aukera izan zezaten.
** Augusto Monterroso
Gaua
Ezinezkoa zait lorik egitea. Emakume bat daukat trabaturik betazalen artean. Ahal izanez gero, alde egiteko esango nioke; baina ezin: emakume bat daukat eztarrian trabaturik.
** Eduardo Galeano
Ez zen arrunta, ez, haien maitasuna
Lizunkeriatan ibiltzeagatik atxilotu zituzten. Eta azalpenak ematen hasi zirenean, ez zien inortxok ere sinetsi. Egia esanda, haien maitasuna ez zen batere arrunta. Bata klaustrofobiak jota zegoen; bestea, berriz, agorafobiak. Horixe zuten arrazoi bakarra larrutan atarietan egiteko.
** Mario Benedetti
Curriculum Vitae
Diktadore bat, sarritan, gora egindako iraultzaile bat da. Iraultzaile bat, sarritan, gora egin ez duen burges bat izaten da.
** Marco Denevi
Ordu batez zoriontsu izan nahi baduzu, edan ezazu baso bat ardo onetik. Egun batez izan nahi baduzu, egin ezazu behin larrutan. Hilabetez bada, barrenak garbitu libragailu batez. Urtebetez zoriontsu izan nahi baduzu, ezkon zaitez. Bizi guztian zoriontsu izan nahi baduzu, ez zaitez ezkondu.
** Julio Torri
Ez iezadazu hitz egin nire liburuaz, mesedez, tranbietan; ez ezazu nire liburuaz hitz egin gauza arrunt bat balitz bezala. Hitz egidazu, aukeran, eguraldi onaz; edo esaizkidazu, nahiago baduzu, emakumeei eta diruari buruzko arrunkeria eta hutsalkeriak; utz ezazu bakean nire liburua.
** Julio Torri
Negar egiteko argibideak
Arrazoiak albo batera utzita, eutsi diezaiogun negar egiteko modu egokiari, hots, eskandalu izatera helduko ez den, eta bere antz paralelo eta dorpearekin irribarreari irain egingo ez dion negar bati. Negar ohikoa edo arrunta honako honetan datza: aurpegiaren hertsidura orokorra, eta hots espasmodiko bat, malko eta mukiz lagundua; azkenok amaiera aldera, negarraldia hain zuzen ere indarrez zintz egiten dugun unean amaitzen baita.
Negar egiteko, bidera ezazu irudimena zeure buruarengana; hori ezinezkoa gertatzen bazaizu, kanpoko munduan sinesteko ohitura kutsatu zaizulako, pentsa ezazu txingurriz jositako ahate batean, edo Magallaneseko itsasarteko golkoetan, inor inoiz sartzen ez den horietan.
Negarra heldurik, estal ezazu lotsaz aurpegia esku biak erabiliz, ahurra barru aldera dutela. Haurrek jakaren mauka aurpegiaren kontra egingo dute negar eta, aukeran, gelako txoko batean. Negarraldiaren batezbesteko iraupena, hiru minutu.
** Julio Cortázar
Eskuko marrak
Mahaiaren gainean botatako joko-karta batetik, marra bat sortu, pinu-egurrezko ohola zeharkatu, eta hanka batetik jaisten da. Ondo begiratzea nahikoa da ohartzeko marrak parkezko zorutik jarraitzen duela, hormatik igo, Boucher-en margolan bat erreproduzitzen duen irudian sartu, diban batean etzanda dagoen emakumearen bizkarraldea marraztu eta, azkenik, ihes egiten du gelatik sabaian zehar, eta kaleraino jaisten da tximistorratzaren kablean behera. Hor zaila da marrari jarraitzea, trafikoa dela eta, baina arreta jarriz gero izkinan aparkaturik dagoen eta portura daraman autobuseko gurpiletik igotzen ikus daiteke. Han, ilerik horiena duen emakume bidaiariaren nylon-kristalezko galtzerditik jaisten da, aduanen etsaitasunezko lurraldean sartu, narras eta sigi-saga aurreratzen du moila nagusiraino, eta han (baina zaila da ikustea, arratoiek bakarrik segitzen diote untziraino) turbina zaratatsuko itsasuntzira igotzen da, lehen mailako kubertako xafletatik ibiltzen da, nekez zeharkatzen du eskotila nagusia eta, koñak edaten eta abiatzeko sirena-hotsa entzuten ari den gizon baten kabinan, fraketako josturatik igotzen da, artilezko txalekotik gero, ukondoraino jaitsi eta, azken ahalegin bat eginez, eskuin eskuko ahurrean babesten da, une horrexetan pistola baten kulatan ixten hasi den esku horretan.
** Julio Cortázar
2 AMAIA
HIRU ANAI-ARREBAK
Duela mende laurden bat, Lizarran, hiru anai-arreba jaio ziren, Pepito, Francisco eta Engrenecia.
Oso desberdinak ziren; Pepito, bere gorputzari ezker bizi zen, hau da, “estriper” moduan irabazten zuen dirua.Langilea, polita, indartsua eta oso diruzalea gainera bere fisikoa asko zaintzen zuen eta behar bazen diru asko gastatzen zuen entrenatzaile pertsonal bat kontratatzeko. Bere anai gogokoena,Francisco zen izan ere, beti gurasoentzako Engerenecia seme kutunena izan zen hori dela eta, Engreneciari inbidia asko zeukan, gainera, komeni izaten zion bere anaiarekin arraman asko izatea izan ere, Francisco diru asko irabazten zuen eta hori Pepitorentzako, oso interesgarria zen.
Francisco, droga-saltzailea zen eta naiz eta tontoa izan, diru beltz pila irabazten zuen eta Pepitori opari garesti franko egiten zizkion. Oso itsusia, baxua eta potoloa zen, gainera bere fisikoari ez zion garrantzia handia ematen eta Pepito bere anaia gogokoena zen.
Engrenecia, bi anaiaren tartean zegoen, ez polita, ez itsusia, ez indartsua, ez potoloa, ez langilea, ez alperra. Lan gabezian zegoen eta bere bi anaiekin nahiko gaizki eramaten zenez, Francisco ez zion ematen ezta zentimo bat.
Duela aste bat, hau da, irailaren 8an, hiru anai-arrebak oihuka hitz egiten zeuden Engreneciaren etxe zaharrean.
Engrenecia oso haserretuta Franciscorekin, dirua ez ziolako prestatzen bere etxeko erreformak bukatzeko esan zuen:
-Zuek bi adostu egin zarete eta niri ez didazue ematen ezerez eta nire etxea erortzen ari da eta adreiluz betea dago!!-
Pepito, nahiko haserretua baina arrazoi pixka bat zeukala jakiten esan zuen:
-Ez da horrela, gainera zuk zer egin duzu gurasoek utzitako herentzia guztiarekin, izan ere, zuk dena jaso zenuen!!
Hori entzunda, ahizpa, gogoratu zen diru gehiena hondatu zuela kotxe oso polit batean, eta arropan garestian gastatu zuela. Gorroto zuenez gaizki egindako gauzak aurpegira botatzea, Franciscori adreilu bat buruan bota zion eta lehen baino tuntuago geratu zen. Pepito, hori ikusita, aluzinatzen esan zion:
-Txoratua ahal zaude edo?
Engrenecia parra egiten esan zion:
-Merezitua zeukan!!
Pepito bere indar osoarekin eta oso haserretua beste adreilu bat bota zion Engreneciari eta oso indartsua zegoenez hil zuen eta Francisco ospitalera eraman zuen.
Bost egun geroago, Francisco etxera bueltatu zen eta oso tontotua zegoenez adreiluarekin kaskarrekoa hartu eta gero, korrika egiten hasi zen, bere etxeko telefonora norbait deitzen ari zelako, oreka galdu zuen harri batekin eta erortzean burua arroka baten kontra jo zuen eta hil egin zen.
Pepitori bihar bere anai-arreben diru guztia emango diote eta nahiz eta orain oso triste egon, pentsatzen hasi da non egin etxe handi bat diru guztiarekin oso pozik bizi dadin bere anaiaren lanarekin.
Duela mende laurden bat, Lizarran, hiru anai-arreba jaio ziren, Pepito, Francisco eta Engrenecia.
Oso desberdinak ziren; Pepito, bere gorputzari ezker bizi zen, hau da, “estriper” moduan irabazten zuen dirua.Langilea, polita, indartsua eta oso diruzalea gainera bere fisikoa asko zaintzen zuen eta behar bazen diru asko gastatzen zuen entrenatzaile pertsonal bat kontratatzeko. Bere anai gogokoena,Francisco zen izan ere, beti gurasoentzako Engerenecia seme kutunena izan zen hori dela eta, Engreneciari inbidia asko zeukan, gainera, komeni izaten zion bere anaiarekin arraman asko izatea izan ere, Francisco diru asko irabazten zuen eta hori Pepitorentzako, oso interesgarria zen.
Francisco, droga-saltzailea zen eta naiz eta tontoa izan, diru beltz pila irabazten zuen eta Pepitori opari garesti franko egiten zizkion. Oso itsusia, baxua eta potoloa zen, gainera bere fisikoari ez zion garrantzia handia ematen eta Pepito bere anaia gogokoena zen.
Engrenecia, bi anaiaren tartean zegoen, ez polita, ez itsusia, ez indartsua, ez potoloa, ez langilea, ez alperra. Lan gabezian zegoen eta bere bi anaiekin nahiko gaizki eramaten zenez, Francisco ez zion ematen ezta zentimo bat.
Duela aste bat, hau da, irailaren 8an, hiru anai-arrebak oihuka hitz egiten zeuden Engreneciaren etxe zaharrean.
Engrenecia oso haserretuta Franciscorekin, dirua ez ziolako prestatzen bere etxeko erreformak bukatzeko esan zuen:
-Zuek bi adostu egin zarete eta niri ez didazue ematen ezerez eta nire etxea erortzen ari da eta adreiluz betea dago!!-
Pepito, nahiko haserretua baina arrazoi pixka bat zeukala jakiten esan zuen:
-Ez da horrela, gainera zuk zer egin duzu gurasoek utzitako herentzia guztiarekin, izan ere, zuk dena jaso zenuen!!
Hori entzunda, ahizpa, gogoratu zen diru gehiena hondatu zuela kotxe oso polit batean, eta arropan garestian gastatu zuela. Gorroto zuenez gaizki egindako gauzak aurpegira botatzea, Franciscori adreilu bat buruan bota zion eta lehen baino tuntuago geratu zen. Pepito, hori ikusita, aluzinatzen esan zion:
-Txoratua ahal zaude edo?
Engrenecia parra egiten esan zion:
-Merezitua zeukan!!
Pepito bere indar osoarekin eta oso haserretua beste adreilu bat bota zion Engreneciari eta oso indartsua zegoenez hil zuen eta Francisco ospitalera eraman zuen.
Bost egun geroago, Francisco etxera bueltatu zen eta oso tontotua zegoenez adreiluarekin kaskarrekoa hartu eta gero, korrika egiten hasi zen, bere etxeko telefonora norbait deitzen ari zelako, oreka galdu zuen harri batekin eta erortzean burua arroka baten kontra jo zuen eta hil egin zen.
Pepitori bihar bere anai-arreben diru guztia emango diote eta nahiz eta orain oso triste egon, pentsatzen hasi da non egin etxe handi bat diru guztiarekin oso pozik bizi dadin bere anaiaren lanarekin.
15 SANDRA
Orain dela denbora asko Lizarran hiru anai-arreba bizi ziren .Pepito,Francisco eta Engrenecia. Pepito oso langilea, indartsua..zen. Beraz bere denbora librean striper-a zen. Lizarrako alde zaharrean bizi zen. Francisco potoloa, faltsua..zen eta kamellua zen. Ez zuen dirurik eta katangan bizi zen. Engrenecia tartekoa zen eta paroa zegoen.Beraien artean ez zegoen harreman handirik.
Egun batean Engrenecia ez dakit zergatik bota zion adreilu bat Franciscori. Francis lehen baino tontunagoa geratu zen eta Pepito haserretu egin zen.
Engrenecia nahi zuen Pepitok barkatzea eta barkatzeko berarekin hasi zen lanean striper bezala. Francis hori guztia ikusita jeloskor jarri zen.
Droga saltzen hasi zen eta lan egiten zuten lekuan beraiei ezer esan barik.
Baina Pepito ohartu zen eta poliziari deitu zion. Poliziek Francisco atxilotu zuten eta Pepito pozik geratu zen.
Baina denborara damutu zen eta biekin bakeak egin zituen.
Egun batean Engrenecia ez dakit zergatik bota zion adreilu bat Franciscori. Francis lehen baino tontunagoa geratu zen eta Pepito haserretu egin zen.
Engrenecia nahi zuen Pepitok barkatzea eta barkatzeko berarekin hasi zen lanean striper bezala. Francis hori guztia ikusita jeloskor jarri zen.
Droga saltzen hasi zen eta lan egiten zuten lekuan beraiei ezer esan barik.
Baina Pepito ohartu zen eta poliziari deitu zion. Poliziek Francisco atxilotu zuten eta Pepito pozik geratu zen.
Baina denborara damutu zen eta biekin bakeak egin zituen.
1 ARITZ 3 G-H
HIRU ANAIAK
Bazen behin,hiru hanai urbasako mendi batean bizi zirela.Lehenengoa Martin deitzen zen,oso potoloa zegoen gutxi gota behera 100 kilo pisatzen zuen,baina oso argia zen,bigarrena Pitxon deitzen zen,yonky bat zen eta oso alferra zen,eta azkenik Ruffo,mutiko honek oso heroa zegoen eta manikonmiotik hies egin zuen duela gutxi. Beraiek oso mendi handian bizi ziren,eta han oso pozik zeuden-
Egun bateanmendira guardia zivila igo zen eta hiru anaiak eskutatu ziren,izan ere,guerdia zivila bere bila zegoen,azkenean joen egin zen eta hiru anaiak atera egin ziren.
-Martin:zerbait egin behar dugu
-Ruffo:hil behar du
Urrengo egunean guardia zivila etorri zen,baina hiru anaiak ez ziren antzematu eta Ruffo eraman zuen.
-Martin:guardia zibil ori hil behar dugu!!
Urrengo egunean urrengo egunean guardia zivila igo egin zuen eta orduan Pitxon makil bat artu eta guardia zivila hil zuen.Geromanikonmiora juan ziren eta eskopeta batekin Ruffo atera zuten,azkenik manikonmioa koptel molotofarekin erre zuten.Azkenik mendira joan ziren eta ara inoiz ez da inork igotzen ausartu.
Bazen behin,hiru hanai urbasako mendi batean bizi zirela.Lehenengoa Martin deitzen zen,oso potoloa zegoen gutxi gota behera 100 kilo pisatzen zuen,baina oso argia zen,bigarrena Pitxon deitzen zen,yonky bat zen eta oso alferra zen,eta azkenik Ruffo,mutiko honek oso heroa zegoen eta manikonmiotik hies egin zuen duela gutxi. Beraiek oso mendi handian bizi ziren,eta han oso pozik zeuden-
Egun bateanmendira guardia zivila igo zen eta hiru anaiak eskutatu ziren,izan ere,guerdia zivila bere bila zegoen,azkenean joen egin zen eta hiru anaiak atera egin ziren.
-Martin:zerbait egin behar dugu
-Ruffo:hil behar du
Urrengo egunean guardia zivila etorri zen,baina hiru anaiak ez ziren antzematu eta Ruffo eraman zuen.
-Martin:guardia zibil ori hil behar dugu!!
Urrengo egunean urrengo egunean guardia zivila igo egin zuen eta orduan Pitxon makil bat artu eta guardia zivila hil zuen.Geromanikonmiora juan ziren eta eskopeta batekin Ruffo atera zuten,azkenik manikonmioa koptel molotofarekin erre zuten.Azkenik mendira joan ziren eta ara inoiz ez da inork igotzen ausartu.
14 NEREA
Lizarran, hiru anai-arreba zeuden Pepito, Francisco eta Engrenecia izenekoak. Pepito oso langilea zen, baita ere altua eta indartsua. Honek estriperra zen. Francisco oso itsusia zen eta alferra, hiru kartoien artean bizi zen eta kameioa zen. Engrenecia ez zen langilea ez alferra eta paroan egon harren etxetxo bat zeukan lagun batekin. Hiruren harremana oso txarra zen eta beti bata besteari zirikatzen ari zion.
Horain dela hilabete pare bat, Francisco Engreneciaren etxeko leihoaren behetik pasa zen eta Engrenecia adreilu bat bota zion, gogoak sartu zitzaiolako hori egiteko. Francisco Pepitoren gana joan zen, Engrenecia egin zionataz hitz egitera, baina hitz egiten hasi aurretik Pepitok antzarak ferratzera bidali zion. Momentu horretan Francisco conturatu zen bere anaien eta bere arteko harremana oso gaizki zegoela eta eskailera batzutan eseri zen horretan pentsatzera.
Engrenecia bere anaiari barkamena eskatu nahi zion eta beraren bila joan zen. Aurkitu zuenean bere ondoan eseri eta hitz egiten hasi ziren beraien arteko harremanataz. Engrenecia adoz jarri zen Franciscorekin eta idei bat izan zuten, hirurak batera bizitzera joaten baziren harreman hobeagoa izango zuten. Baina hirurak ezin zuten elkar bizi Pepito ez bazuen nahi eta beraren gana joan ziren:
- Kaixo Pepito gustatuko litzaiguke entzutea izan dugun idei bat azaltzeko-esan zuen Engreneciak
- Ondo da baina askar
- Gure harremana oso txarra dela ikusi dugu eta pentsatu dugu hirurak elkar bizitzen badugu gure harremana hobe dezakela-azaldu zuen Franciscok.
Pepito asko pentsatu ondren bere anaiekin bizitzea gaizki ez zegoela egongo pentsatu zuen. Hirurak Pepitoren etxera joan ziren bizitzera oso andia zelako. Baina Pepito ezin zuen hirurena ordaindu, orduan bere anaiari striper lana eman zion eta bere ahizpari etxea garbitzeko lana jarri zion.
Horain dela hilabete pare bat, Francisco Engreneciaren etxeko leihoaren behetik pasa zen eta Engrenecia adreilu bat bota zion, gogoak sartu zitzaiolako hori egiteko. Francisco Pepitoren gana joan zen, Engrenecia egin zionataz hitz egitera, baina hitz egiten hasi aurretik Pepitok antzarak ferratzera bidali zion. Momentu horretan Francisco conturatu zen bere anaien eta bere arteko harremana oso gaizki zegoela eta eskailera batzutan eseri zen horretan pentsatzera.
Engrenecia bere anaiari barkamena eskatu nahi zion eta beraren bila joan zen. Aurkitu zuenean bere ondoan eseri eta hitz egiten hasi ziren beraien arteko harremanataz. Engrenecia adoz jarri zen Franciscorekin eta idei bat izan zuten, hirurak batera bizitzera joaten baziren harreman hobeagoa izango zuten. Baina hirurak ezin zuten elkar bizi Pepito ez bazuen nahi eta beraren gana joan ziren:
- Kaixo Pepito gustatuko litzaiguke entzutea izan dugun idei bat azaltzeko-esan zuen Engreneciak
- Ondo da baina askar
- Gure harremana oso txarra dela ikusi dugu eta pentsatu dugu hirurak elkar bizitzen badugu gure harremana hobe dezakela-azaldu zuen Franciscok.
Pepito asko pentsatu ondren bere anaiekin bizitzea gaizki ez zegoela egongo pentsatu zuen. Hirurak Pepitoren etxera joan ziren bizitzera oso andia zelako. Baina Pepito ezin zuen hirurena ordaindu, orduan bere anaiari striper lana eman zion eta bere ahizpari etxea garbitzeko lana jarri zion.
Suscribirse a:
Entradas (Atom)